ಸ್ವಾಮಿ ವಿವೇಕಾನಂದರ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಘಟನೆ.

ಕಥೆ – ಮೇಲಿನ ಶ್ಲೋಕವನ್ನು ವಿವರಿಸಲು – ಸ್ವಾಮಿ ವಿವೇಕಾನಂದರ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಘಟನೆ.

ಯುನೈಟೆಡ್ ಪ್ರಾವಿನ್ಸ್‌ನ (ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ) ತಾರಿ ಘಾಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಸ್ವಾಮಿ ರೈಲಿನಿಂದ ಇಳಿದಾಗ ಸುಡುವ ಬೇಸಿಗೆಯ ಮಧ್ಯಾಹ್ನವಾಗಿತ್ತು. ಮಾಮೂಲಿ ಸನ್ನಿಧಾನದಲ್ಲಿ ಬಣ್ಣದ ಮೇಲಂಗಿ ಮತ್ತು ಹತ್ತಿರದ ನಿಲ್ದಾಣಕ್ಕೆ ತಲುಪಲು ಯಾರೋ ಕೊಟ್ಟಿದ್ದ ಮೂರನೇ ದರ್ಜೆಯ ಟಿಕೆಟ್ ಅವರ ಏಕೈಕ ವಸ್ತುಗಳು. ಅವರು ತಮ್ಮ ಕಮಂಡಲು (ನೀರಿನ ಪಾತ್ರೆ) ಸಹ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದ್ದರು. ನಿಲ್ದಾಣದ ಶೆಡ್ ನೊಳಗೆ ಇರಲು ಹಮಾಲ ಬಿಡಲಿಲ್ಲ. ಆದ್ದರಿಂದ ಅವರು ನೆಲದ ಮೇಲೆ ಕುಳಿತು, ಮೂರನೇ ಪ್ರಯಾಣಿಕರಿಗಾಗಿ ಮೀಸಲಾದ ತಂಗುದಾಣದ ಕಂಬಕ್ಕೆ ಒರಗಿದರು. ಅಲ್ಲಿ ನೆರೆದಿದ್ದ ನಿಬಿಡ ಜನಸಮೂಹದಲ್ಲಿ, ಉತ್ತರ ಭಾರತದ ಮಧ್ಯವಯಸ್ಕ, ವೈಶ್ಯ-ಜಾತಿಗೆ ಸೇರಿದ ಬನಿಯಾ, ಸ್ವಾಮಿಯ ಎದುರಿನ ಶೆಡ್‌ನ ಆಶ್ರಯದಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪ ದೂರದಲ್ಲಿ ಜಮಖಾನ ಮೇಲೆ ಕುಳಿತುಕೊಂಡ. ಹಿಂದಿನ ರಾತ್ರಿ ಅದೇ ಬೋಗಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಯಾಣಿಸಿ, ವಿವಿಧ ನಿಲ್ದಾಣಗಳಲ್ಲಿ ನಿಂತಾಗ, ನೀರು-ಹೊರುವವರಿಗೆ ಪಾವತಿಸಲು ಹಣವಿಲ್ಲದ ಕಾರಣ, ನೀರು ಸಿಗದೆ ಪರದಾಡುತ್ತ ಬಾಯಾರಿಕೆಯಿಂದ ತೀವ್ರವಾಗಿ ನರಳುತ್ತ, ಹಸಿವಿನಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದ ಸ್ವಾಮಿಯ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಮನಗಂಡ ಅವರು ತಮ್ಮ ಖರ್ಚಿನಲ್ಲಿ ಮೋಜು ಮಾಡಿದ. ಬನಿಯಾ ತನ್ನ ದಾಹವನ್ನು ತೀರಿಸಲು ನೀರು ಖರೀದಿಸಿದ, ಅದನ್ನು ಕುಡಿಯುವಾಗ, ಸ್ವಾಮಿಯನ್ನು ನಿಂದಿಸಿದ, “ಇಲ್ಲಿ ನೋಡು, ಒಳ್ಳೆಯ ಮನುಷ್ಯನೇ, ಇದು ಎಷ್ಟು ಒಳ್ಳೆಯ ನೀರು! ನೀನು ಸನ್ಯಾಸಿಯಾಗಿ ಹಣವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿರುವುದರಿಂದ, ಅದನ್ನು ಖರೀದಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಆದ್ದರಿಂದ ನೀನು ನೀರೈಲ್ಲದೆ ಹೋಗುವ ಆನಂದವನ್ನು ಅನುಭವಿಸು. ನನ್ನಂತೆ ನೀನು ಏಕೆ ಹಣವನ್ನು ಗಳಿಸಬಾರದು ಮತ್ತು ಅದರಲ್ಲಿ ಮೋಜು ಮಾಡಬಾರದು?”. ಅವನು ಸನ್ಯಾಸವನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸಲಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಲೌಕಿಕ ಅನ್ವೇಷಣೆಗಳನ್ನು ತ್ಯಜಿಸುವುದರಲ್ಲಿ ಅವನಿಗೆ ನಂಬಿಕೆಯಿರಲಿಲ್ಲ. ಅವರ ಅಭಿಪ್ರಾಯದಲ್ಲಿ, ಸನ್ಯಾಸಿಗಳು ಹಸಿವಿನಿಂದ ಸಾಯುವುದು ಸರಿ, ಆದ್ದರಿಂದ ಅವರಿಬ್ಬರೂ ತಾರಿ ಘಾಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಇಳಿದಾಗ, ಅವನು ಸ್ವಾಮಿಗೆ ವಾದ, ದೃಷ್ಟಾಂತ ಮತ್ತು ಹಿತವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ತನಗೆ ಅರ್ಹವಾದದ್ದು ಸಿಕ್ಕಿತು ಎಂದು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಲು ಸಾಕಷ್ಟು ಶ್ರಮ ಪಟ್ಟ.

“ಇಲ್ಲಿ ನೋಡು,” ಅವನು ತನ್ನ ತುಟಿಗಳನ್ನು ಸುರುಳಿಯಾಗಿ ಸುತ್ತಿ ಗೇಲಿ ಮಾಡುವ ನಗುವಿನೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ, “ನಾನು ಎಷ್ಟು ಒಳ್ಳೆಯ ಪೂರಿ ಮತ್ತು ಲಡ್ಡೂಗಳನ್ನು ತಿನ್ನುತ್ತಿದ್ದೇನೆ! ನೀನು ಹಣ ಸಂಪಾದಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುವುದಿಲ್ಲ, ಆದ್ದರಿಂದ ನೀನು ಒಣಗಿದ ಗಂಟಲು ಮತ್ತು ಬರಡು ನೆಲದಲ್ಲೇ ತೃಪ್ತನಾಗಬೇಕು!”.

ಸ್ವಾಮಿ ಶಾಂತವಾಗಿ ನೋಡಿದರು, ಅವರ ಮುಖದ ಸ್ನಾಯುಗಳು ಚಲಿಸಲಿಲ್ಲ.

ಆಗ ಸ್ಥಳೀಯ ನಿವಾಸಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ತನ್ನ ಬಲಗೈಯಲ್ಲಿ ಸುರುಳಿ ಮತ್ತು ಲೋಟವನ್ನು, ಎಡಗೈಯ ಕಂಕುಳ ಕೆಳಗೆ ಜಮಖಾನ ಮತ್ತು ಎಡಗೈಯಲ್ಲಿ ಮಣ್ಣಿನ ಹೂಜಿಯನ್ನು ಹಿಡಿದಿದ್ದ. ಅವನು ಆತುರಾತುರವಾಗಿ ಜಮಖಾನವನ್ನು ಶುಭ್ರ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಹರಡಿ, ತಾನು ಹೊತ್ತಿದ್ದ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಅದರ ಮೇಲೆ ಹಾಕಿ ಸ್ವಾಮಿಯನ್ನು ಕರೆದ.

“ಬಾಬಾಜಿ, ನಾನು ನಿಮಗಾಗಿ ತಂದಿರುವ ಆಹಾರವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಿ!” ಸ್ವಾಮಿಗೆ ಹೇಳಲಾಗದಷ್ಟು ಆಶ್ಚರ್ಯವಾಯಿತು. ಇದರ ಅರ್ಥವೇನು? ಈ ಹೊಸಬ ಯಾರು? ಬನಿಯಾನ ಗೇಲಿಮಾಡುವ ನೋಟವು ಖಾಲಿ ಬೆರಗಿನಿಂದ ಬದಲಾಯಿತು.

ಹೊಸಬ, “ಬಾಬಾಜಿ, ನೀವು ಬಂದು ಊಟ ಮಾಡಬೇಕು!” ಎಂದು ಒತ್ತಾಯಿಸುತ್ತಲೇ ಇದ್ದ.

“ಸ್ನೇಹಿತ, ನೀನು ತಪ್ಪು ಮಾಡುತ್ತಿರುವೆ ಎಂದು ನನಗೆ ಅಂಜಿಕೆಯಾಗಿದೆ” ಎಂದು ಸ್ವಾಮಿ ವಿವೇಕಾನಂದರು ಹೇಳಿದರು. “ಬಹುಶಃ ನೀವು ನನ್ನನ್ನು ಬೇರೆಯವರೆಂದು ಭಾವಿಸಿದ್ದೀರಿ. ನಾನು ನಿಮ್ಮನ್ನು ಯಾವತ್ತೂ ಭೇಟಿಯಾದದ್ದು ನೆನಪಿಲ್ಲ”. ಆದರೆ ಆತ ಕೂಗಿದ,

“ಇಲ್ಲ, ಇಲ್ಲ, ನಾನು ನೋಡಿದ ಬಾಬಾಜಿ ನೀವೇ!”

“ನಿನ್ನ ಮಾತಿನ ಅರ್ಥವೇನು?” ಎಂದು ಸ್ವಾಮಿ ಕೇಳಿದರು, ಅವರ ಕುತೂಹಲವು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಕೆರಳಿತು, ಆದರೆ ಅವರ ಅಣಕಿಸುವ ಸ್ನೇಹಿತ ಬೆಕ್ಕಸಬೆರಗಾಗಿ ನಿಂತಿದ್ದ.

“ನೀವು ನನ್ನನ್ನು ಎಲ್ಲಿ ನೋಡಿದ್ದು?”

ಆ ವ್ಯಕ್ತಿ ಉತ್ತರಿಸಿದ, “ನಾನು ಸಿಹಿತಿಂಡಿ ವ್ಯಾಪಾರಿ ಮತ್ತು ನನ್ನ ಮಧ್ಯಾಹ್ನದ ಊಟದ ನಂತರ ಮಾಮೂಲಿನಂತೆ ನಿದ್ದೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೆ. ನಿನ್ನೆಯಿಂದ ಊಟವಿಲ್ಲದ ನಿಮ್ಮನ್ನು ನೋಡಿ ತನಗೆ ನೋವಾಗಿದೆ, ತಕ್ಷಣ ಎದ್ದು ಸ್ವಲ್ಪ ಪೂರಿ ಪಲ್ಯಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸಿ ಕೆಲವು ಸಿಹಿತಿಂಡಿಗಳು, ಉತ್ತಮವಾದ ತಣ್ಣೀರು ಮತ್ತು ನೀವು ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳಲು ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣಕ್ಕೆ ತರಬೇಕೆಂದು ಶ್ರೀ ರಾಮಾಜಿಯವರು ಸೂಚಿಸಿದ ಹಾಗೆ ನನಗೆ ಕನಸು ಬಿದ್ದಿತು. ನನಗೆ ಎಚ್ಚರವಾಯಿತು ಆದರೆ ಇದು ಕನಸು ಮಾತ್ರ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿ, ನಾನು ಪಕ್ಕಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿ ಮತ್ತೆ ಮಲಗಿದೆ. ಆದರೆ ಶ್ರೀ ರಾಮಾಜಿಯವರು ತಮ್ಮ ಕೃಪೆಯಿಂದ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ನನ್ನ ಬಳಿಗೆ ಬಂದರು ಮತ್ತು ಅವರು ಹೇಳಿದಂತೆ ಮಾಡಲು ನನ್ನನ್ನು ಎಬ್ಬಿಸಿ ತಳ್ಳಿದರು. ನಾನು ಬೇಗನೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಪೂರಿ ಮತ್ತು ಪಲ್ಯ ತಯಾರಿಸಿದೆ ಮತ್ತು ಇಂದು ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ನಾನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿದ ಕೆಲವು ಸಿಹಿತಿಂಡಿಗಳು, ಸ್ವಲ್ಪ ತಣ್ಣೀರು ಮತ್ತು ನನ್ನ ಅಂಗಡಿಯಿಂದ ಒಂದು ಜಮಖಾನವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ನಾನು ನೇರವಾಗಿ ಇಲ್ಲಿಗೆ ಓಡಿ ಬಂದೆ, ದೂರದಿಂದ ನಿಮ್ಮನ್ನು ಗುರುತಿಸಿದೆ. ಈಗ, ತಾಜಾ ಆಗಿರುವಾಗಲೇ ಬಂದು ಊಟ ಮಾಡಿ. ನೀವು ತುಂಬಾ ಹಸಿದಿರಬೇಕು.” ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸ್ವಾಮಿಯ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಊಹಿಸಬಹುದು. ಸ್ವಾಮಿ ತಮ್ಮ ಸರಳ ಆತಿಥೇಯರಿಗೆ ಹೃದಯಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಧನ್ಯವಾದ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು, ಅವರ ಕಣ್ಣುಗಳಿಂದ ಪ್ರೇಮಾಶ್ರು ಹರಿಯಿತು. ಆದರೆ ಆ ದಯಾಳು ಪ್ರತಿಭಟಿಸಿದ, “ಇಲ್ಲ, ಇಲ್ಲ ಬಾಬಾಜಿ! ನನಗೆ ಧನ್ಯವಾದ ಬೇಡ. ಇದು ಶ್ರೀರಾಮಜೀಯವರ ಇಚ್ಛೆ!”. ಈ ಘಟನೆಯಿಂದ ಗಲಿಬಿಲಿಗೊಂಡ ಬನಿಯಾ ಸಾಕಷ್ಟು ಹಿಂದೆ ಸರಿದ ಮತ್ತು ಸ್ವಾಮಿಯ ವಿರುದ್ಧ ಬಳಸಿದ ಎಲ್ಲಾ ಕೆಟ್ಟ ಶಬ್ದಗಳಿಗಾಗಿ ಸ್ವಾಮೀಜಿಯ ಕ್ಷಮೆಯನ್ನು ಬೇಡಿಕೊಂಡ, ಅವರ ಪಾದಧೂಳಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡ.