ರೋಲ್-ಪ್ಲೇ ಎನ್ನುವುದು ದೈನಂದಿನ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಇತಿಹಾಸದಿಂದ ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸನ್ನಿವೇಶದ ನಾಟಕೀಯೀಕರಣವಾಗಿದೆ. 5 ರಿಂದ 8 ರವರೆಗಿನ ಮಕ್ಕಳುಗಳ ಗುಂಪು ಮಾಡಿ ಒಂದು ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯ ವಿಷಯವನ್ನು ಕೊಟ್ಟು ಅದು 5 ನಿಮಿಷಗಳಲ್ಲಿ ಮುಗಿಸುವಂತಿರಬೇಕು. ಇಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಕರು ಆರಂಭಿಕ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ನೀಡಬಹುದು; ತಯಾರಿಕೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಕರು ಇಲ್ಲಿ ಸಲಹೆ ಅಥವಾ ಪರಿಷ್ಕರಣೆಯನ್ನು ಮಾಡಬಹುದು. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ತಯಾರಿಗಾಗಿ 10 ರಿಂದ 15 ನಿಮಿಷಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ನೀಡಬಹುದು ಇದರಿಂದ ಸ್ವಾಭಾವಿಕತೆಯನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯಾ ವೇಷಭೂಷಣಗಳ, ವಿಶೇಷ ಪರಿಕರಗಳ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ.
ಪ್ರತಿ ಪಾತ್ರಾಭಿನಯದ ನಂತರ, ಮೌಲ್ಯ ಅಥವಾ ಉಪ-ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಹೊರತರುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಅಥವಾ ಘಟನೆಯನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುವ ಚರ್ಚೆಯನ್ನು ಅನುಸರಿಸಬೇಕು. ಇದು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ವಯಸ್ಸಿನ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚು ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ತರಗತಿಯ ಸಂವಹನವನ್ನು ಶಿಕ್ಷಕರು ಎಷ್ಟು ಚೆನ್ನಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ. ತರಗತಿಯಲ್ಲಿ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ಮತ್ತು ಪ್ರಶ್ನಿಸುವಿಕೆಯು ಸರಳ ಮರುಹೊಂದಿಸುವಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಬೇಕು ಮತ್ತು ಹಂತಹಂತವಾಗಿ ಮೌಲ್ಯ ಗುರುತಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ನಿರ್ಧಾರಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಬೇಕು. ನಾಟಕದ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯನ್ನು ಆಹ್ವಾನಿಸಬಹುದು; ಮೌಲ್ಯವು ಯಾವಾಗಲೂ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಅಂತರ್ಗತವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ಗುಂಪು ಚರ್ಚೆಯ ಉದ್ದೇಶ
- ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಉತ್ತರಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುವುದು
- ನೈತಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಉನ್ನತ ಹಂತದಲ್ಲಿ ತಾರ್ಕಿಕತೆಯನ್ನು ಸುಗಮಗೊಳಿಸುವುದು
- ಸಂವಹನ ಕೌಶಲ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಸಹಿಷ್ಣುತೆ ಮತ್ತು ದಯೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವುದು
- ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ನೀಡುವಲ್ಲಿ ಕಾಳಜಿ ಮತ್ತು ತೀರ್ಪನ್ನು ಬಳಸುವಂತೆ ಸೂಚಿಸುವುದು
- ಸುರಕ್ಷಿತ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ನೈತಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಎತ್ತುವ ಅವಕಾಶವನ್ನು ಒದಗಿಸಲು
ಕಲಿಕೆ ನಿಧಾನ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ; ಆದ್ದರಿಂದ ಬಲವಂತವಾಗಿ ಅಥವಾ ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆ ತೀರ್ಮಾನಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಒತ್ತಾಯಿಸದಿರುವುದು ಒಳ್ಳೆಯದು. ರೋಲ್ ಪ್ಲೇ ಚಟುವಟಿಕೆಯನ್ನು ಬೋಧನಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಯೋಜಿಸಬೇಕು ಇದರಿಂದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಮನೋಭಾವವು ನಿಧಾನವಾಗಿ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ.
[Ref: Towards Human Excellence, Sri Sathya Sai Education for Schools, Book 3 – The Five Teaching Techniques, Institute of Sathya Sai Education, Dharmakshetra]
